Kruispunt

Paulus de Boskabouter en de tragiek van zijn geestesvader Jean Dulieu (1921 - 2006) Jeugdsentiment Paulus de Boskabouter is voor velen van ons jeugdsentiment. Jean Dulieu begon met zijn verhalen in 1946 als krantenstrip in Het Vrije Volk. Daarna volgden radiohoorspelen, boeken, poppentheatervoorstellingen en later een televisieserie: enorm succesvol vanaf de late jaren '40 tot in de jaren '70. Wat de hoorspelen en eerste televisieserie extra bijzonder maken, is dat Dulieu ze allemaal helemaal alleen maakte en dat hij alles zichzelf had aangeleerd. Over Jean Dulieu, die eigenlijk Jan van Oort heette, verschijnt binnenkort een biografie. Geschreven door zijn dochter, de schrijfster Dorinde van Oort. Teruggetrokken Over de beroemdste creatie van haar vader zegt ze: ’Paulus heeft mijn vader veel roem gebracht, maar op het einde van zijn leven kon hij er niet trots op zijn.’ Over zijn persoon is eigenlijk maar weinig bekend. Van Oort leidde een teruggetrokken bestaan en was erg op zijn privacy gesteld. Na zijn overlijden is Dorinde van Oort zijn dagboeken en de vele brieven die Van Oort had bewaard gaan lezen. ’Ik wist eigenlijk niets van hem af, ik leerde hem pas kennen door zijn nagelaten geschriften. Hij blijkt in alles een Einzelgänger geweest te zijn. Tijdens de research voor mijn boek kwam ik erachter dat mijn ouders elkaar soms negen maanden per jaar niet zagen. Ze schreven elkaar brieven, een goudmijn voor mijn boek.’ Kloosterleven Uit de dagboeken blijkt ook dat Jean Dulieu een fascinatie had voor het kloosterleven. ’In zijn jongste dagboeken lees je over monniken en zijn dromen over het kloosterbestaan.’ En ook de figuur Paulus lijkt verbonden te zijn met die kloosterfascinatie volgens dochter Dorinde: ’In Paulus vind je de onschuld, het celibaat, de goedheid, natuur. En er komen alleen maar broeders in voor. Paulus was een monnikje. Mijn vader zei altijd: als ik Paulus vrouw en kinderen zou geven zou het niet meer interessant zijn.’ Eucalypta In al die Paulusverhalen komen maar twee vrouwen voor: Priegeltje het elfje en natuurlijk de heks Eucalypta. Zonder Eucalypta zou Paulus nooit zo succesvol zijn geweest, vermoedt Maarten de Meulder. De Meulder beheert het archief van Paulus en geeft nog altijd de Paulus de Boskabouter boeken uit. ’Paulus was te lief, dat kon niet bestaan zonder het kwaad, dat was Eucalypta. Die had hij nodig om zijn werk in balans te houden.’ Teleurstelling Jean Dulieu was een multi-talent. Hij kon tekenen, schrijven, poppen maken, zingen, piano en viool spelen. Maar Dorinde leest in de dagboeken van haar vader dat hij het liefst schrijver van boeken voor volwassenen wilde worden. Dat hij Paulus de Boskabouter het liefst als een springplank had gezien. Dorinde: ’Pogingen om stukken in kranten of romans gepubliceerd te krijgen liepen op niets uit. Voor mijn vader was het een grote teleurstelling dat hij geen boeken gepubliceerd kreeg. Daar is hij nooit overheen gekomen.’ In de jaren ’80 heeft hij het schrijven van Paulus de Boskabouter verhalen afgebouwd. ’En daarna was er niks meer. Hij voelde zichzelf mislukt. Hij kon niet blij en trots zijn met zijn enorme oeuvre. Dat vind ik triest,’ aldus Dorinde van Oort. Achtergronden uit kerk en samenleving.

Bron: RKK

• 24 September 2017
• Bekijk hier alle afleveringen van Kruispunt
• Uitzending gemist Nederland 2